Nhà ở Trung Quốc cơ bản có thể phân làm một số loại như: nhà ở kiểu quy củ (lạc viện), kiểu lầu cao và kiểu hang động. Trong tất cả các hình thức, kiểu quy củ là loại nhà phổ biến nhất ở Trung Quốc. Nhà ở kiểu quy củ xuất hiện sớm nhất vào thời Tần – Hán (221 – 220 TCN), Tứ hợp viện Bắc Kinh là đại diện điển hình cho kiểu nhà này. Hai loại nhà còn lại thì có đặc trưng địa hình rõ nét, là loại hình kiến trúc bảo tồn được đặc trưng kiến trúc nguyên thủy nhiều nhất.
Nhà ở Trung Quốc cơ bản có thể phân làm một số loại như: nhà ở kiểu quy củ (lạc viện), kiểu lầu cao và kiểu hang động. Trong tất cả các hình thức, kiểu quy củ là loại nhà phổ biến nhất ở Trung Quốc. Nhà ở kiểu quy củ xuất hiện sớm nhất vào thời Tần – Hán (221 – 220 TCN), Tứ hợp viện Bắc Kinh là đại diện điển hình cho kiểu nhà này. Hai loại nhà còn lại thì có đặc trưng địa hình rõ nét, là loại hình kiến trúc bảo tồn được đặc trưng kiến trúc nguyên thủy nhiều nhất.
Trung Quốc là một đất nước rộng lớn với bản sắc dân tộc hàng ngàn năm vẫn còn được bảo tồn đến ngày nay. Ở những vùng lãnh thổ với khí hậu và địa hình khác nhau, kiến trúc Trung Quốc lại xuất hiện những kiểu nhà bản địa truyền thống khác nhau. Dưới đây là 4 kiểu nhà truyền thống ở Trung Quốc.
Tứ hợp viện là kiểu nhà khép kín có nhiều thế hệ trong gia đình cùng chung sống. Tứ hợp viện bao gồm những căn nhà được tạo bởi bốn gian nhà chữ nhật, bố trí thành hình vuông tạo thành các sân trong. Tứ hợp viện ngăn cách với bên ngoài, tất cả cửa sổ đều mở về hướng sân viện, đây là biện pháp tốt để ứng phó với bão cát lớn tại Bắc Kinh. Tứ hợp viện Khi nhìn trên nhìn xuống, tứ hợp viện giống như một chiếc hộp lớn do 4 cái hộp nhỏ tạo thành. Khi nhìn từ mặt phẳng thì nó là một hình vuông ngay ngắn. Mái nhà được thiết kế nhô ra ngoài để tạo bóng mát cho khoảng sân ở giữa. Sân vườn được trồng nhiều cây xanh để liên kết không gian và làm tinh thần con người trở nên thoải mái. Tứ hợp viện ở Bắc Kinh Tứ hợp viện đã trở thành công trình tiêu biểu cho kiến trúc Bắc Kinh.
Thổ Lâu là những ngôi nhà khổng lồ của các dân tộc vùng Phúc Kiến, xây dựng từ thế kỷ 12 đến 19. Mục đích xây dựng ban đầu là để chống lại nạn cướp bóc và tấn công của các thế lực bên ngoài. Các thổ lâu đa phần được xây theo dạng hình vuông hoặc hình tròn. Những bức tường bọc bên ngoài được làm bằng cách nén đất với hỗn hợp đá, tre, nứa, xà gỗ.. dày tới gần 2m. Cổng của thổ lâu là điểm trọng yếu nhất nên gia cố bằng đá và sắt. Thổ lâu có dạng hình vuông hoặc tròn Mỗi thổ lâu chỉ có một lối vào duy nhất và không có cửa sổ. Thổ lâu được xây từ 3 – 5 tầng với tầng trên cùng lợp ngói. Ở giữa thổ lâu là một khoảng sân, đây chính là nơi diễn ra các hoạt động cộng đồng. Mỗi nhà cấu trúc dạng này có sức chứa lên đến 800 người. Kiến trúc của các thổ lâu nhìn từ ngoài vào thì khá đơn giản, nhưng bên trong lại được thiết kế và trang trí khá cầu kỳ, kỹ lưỡng. Hệ thống thổ lâu được xây dựng có khả năng chống động đất tốt và căn phòng trong các thổ lâu đều thông gió tốt và đủ ánh sáng. Bên trong Thổ Lâu Tuy được làm bằng các thứ vật liệu có sẵn ở địa phương và được xây dựng với một kỹ thuật thô sơ, nhưng các thổ lâu có độ vững chắc tương đương với một tòa pháo đài bảo vệ cư dân khỏi nguy hiểm tiềm ẩn từ bên ngoài. Năm 2008, 46 căn Thổ Lâu đã được UNESCO công nhận là Di sản thếgiới.
Diêu động là những ngôi nhà trong hang, được xây dựng từ đất lấy từ sườn đồi. Mỗi hang thường dài 6-8m, rộng 3m và cao 3m. Vì những bức tường dày của hang động nên ngôi nhà tránh được sự khắc nghiệt của khí hậu địa phương. Các phòng được kết nối với nhau bằng những đường hầm nhỏ. Ở mỗi tình, diêu động sẽ có hình dáng khác nhau tùy vào vị trí địa lý tại nơi đó. Những ngôi nhà truyền thống này được xem là một ví dụ về thiết kế bền vững. Diêu động – những ngôi nhà trong hang
Thạch Khố Môn là một kiểu kiến trúc đặc trưng của người dân Thượng Hải. Nhà thạch khố môn được xây từ vật liệu gỗ và gạch. Các ngôi nhà có diện tích tương đối nhỏ và có độ cao không quá 3 tầng, được xây liền kề nhau tạo thành các dãy nhà. Có thể dễ nhận ra các khu Thạch Khố Môn ở những chi tiết trên cửa, những hoa văn gợi lại những ký ức về kỷ nguyên nhạc Jazz vàng son của Thượng Hải. Thạch Khố Môn – kiểu kiến trúc điển hình ở Thượng Hải[:]
Nội dung chính Trung Quốc nổi tiếng là đất nước có nền kiến trúc văn hóa lâu đời, trong đó điển hình là các loại hình nhà ở đa dạng. Là một đất nước rộng lớn với hơn 55 dân tộc sống phân ..